2. Βασικά στοιχεία
▸ Ο πληθυσμός της Κύπρου αυξήθηκε μεταξύ 2003-2023 κατά 29% στις 927 χιλ.
▸ Στο ίδιο διάστημα ο αριθμός των επιβατικών αυτοκινήτων υπερδιπλασιάστηκε στις 744 χιλ. (+110%)
▸ Η αύξηση αντικατοπτρίζει κυρίως την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Δευτερευόντως, σημειώνουμε την αλλαγή στο κόστος απόκτησης αυτοκινήτου λόγω ένταξης στην ΕΕ.
▸ Η Κύπρος έγινε μέλος της ΕΕ το 2004.
▸ Για σκοπούς σύγκρισης παίρνουμε το 2003, το τελευταίο πλήρες έτος πριν την εισδοχή της Κύπρου στην ΕΕ.
3. Οχήματα
i. Τύπος καυσίμου
▸ Η πλειοψηφία των οχημάτων είναι βενζινοκίνητα (63% το 2023), με πτωτική τάση σε νέες εγγραφές από το 2016 και μετά. Τα πετρελαιοκίνητα αύξησαν τη συμμετοχή τους στο 34% το 2023.
▸ Από το 2016 παρατηρούμε εμφανή αύξηση στα πετρελαιοκίνητα.
▸ Το πρώτο υβριδικό αυτοκίνητο εγγράφηκε στην Κύπρο το μακρινό 2002. Πάντως τα υβριδικά / ηλεκτρικά αυτοκίνητα αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό στο σύνολο των οχημάτων (2,6% το 2022).
ii. Νέες εγγραφές
▸ Τα υβριδικά οχήματα συνεχίζουν να αποτελούν μικρό μόνο ποσοστό στο σύνολο του οχηματικού στόλου (2,6Κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης οι νέες εγγραφές περιορίστηκαν σημαντικά.
▸ Τέλος παρατηρούμε ανάκαμψη μετά το 2016, με σημαντικό αριθμό να προέρχεται από τα πετρελαιοκίνητα.
▸ Επιπλέον των σχολίων του προηγούμενου γραφήματος, παρατηρούμε την αύξηση συμμετοχής των υβριδικών / ηλεκτρικών οχημάτων σε περίπου 20% των νέων εγγραφών το 2022.
▸ Τα υβριδικά οχήματα συνεχίζουν να αποτελούν μικρό μόνο ποσοστό στο σύνολο του οχηματικού στόλου (2,6% όπως αναφέραμε και πιο πάνω).
iii. Ανά κατηγορία χρήσης
▸ Σε γενικές γραμμές οι νέες εγγραφές οχημάτων παρακολουθούν τη μεταβολή στο ΑΕΠ.
▸ Όταν το ΑΕΠ αυξάνεται, τότε αυξάνονται αντίστοιχα και οι νέες εγγραφές (ισχύει και το ανάποδο).
▸ Ειδικά για τα έτη 2020-2022 παρατηρούμε αύξηση του ΑΕΠ αλλά οι εγγραφές δεν ακολουθούν. Πιστεύουμε πως αυτό συνδέεται και με την περίοδο της πανδημίας / lockdown.
▸ Σε ότι αφορά τις μοτοσυκλέτες, από το 2009 και μετά οι μεγαλύτερου κυβισμού μηχανές αποτελούν την όλο και μεγαλύτερη πλειοψηφία.
▸ Η αύξηση που διαγράφεται Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι όλες οι κατηγορίες πλην των επιβατικών αυτοκινήτων παραμένουν σταθερές μεταξύ 2003-2022. Η αύξηση στον συνολικό αριθμό των οχημάτων προέρχεται σχεδόν
▸ Από το 2015 και μετά παρατηρούμε σημαντική αύξηση στον αριθμό των ενοικιαζόμενων οχημάτων που ίσως συνδέεται και με την τουριστική τάση, ή ακόμα και με την παροχή αυτοκινήτων leasing από εταιρείες σε εργαζόμενους.
▸ Σε ότι αφορά τις μοτοσυκλέτες, από το 2009 και μετά οι μεγαλύτερου κυβισμού μηχανές αποτελούν την όλο και μεγαλύτερη πλειοψηφία.
▸ Η αύξηση που διαγράφεται στα δημόσιας χρήσης λεωφορεία, συνάδει με την ανάπτυξη των δημόσιων συγκοινωνιών στην Κύπρο.
▸ Σε ότι αφορά στα (ημι-) ρυμουλκούμενα οχήματα, παρατηρείται σημαντική αύξηση που ίσως συνδέεται και με την ανάπτυξη των μεταφορών και εμπορίου, ή/και τις κατασκευαστικές εργασίες.
4. Κατανάλωση καυσίμων κίνησης
i. Σύνολο
▸ Για το σύνολο της περιόδου παρατήρησης, η μέση ετήσια κατανάλωσης κυμαίνεται μεταξύ 500-650 χιλ. τόνων ετησίως.
▸ Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η κατανάλωση δεν ακολουθεί τη (σημαντική) αύξηση του αριθμού των οχημάτων.
▸ Αυτό οφείλεται κυρίως στην τεχνολογική βελτίωση των οχημάτων, που σημαίνει περισσότερα χιλιόμετρα με την ίδιο ποσότητα καυσίμου.
▸ Όπως και στην περίπτωση των εγγραφών νέων οχημάτων, έτσι και η κατανάλωση καυσίμων κίνησης συνδέεται με την πορεία του ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές).
▸ Οι μεταβολές μάλιστα είναι τόσο σχεδόν πανομοιότυπες!
ii. Αποθεματικά καυσίμων
▸ Το επίπεδο των αποθεμάτων καυσίμων, είναι παράγοντας ασφάλειας.
▸ Μεταξύ 2004-2019 η διακύμανση βρίσκεται μεταξύ 20-35 χιλ. τόνων (περίπου μισός μήνας κατανάλωσης).
▸ Από το 2020 και μετά το επίπεδο αυξάνεται σε μεταξύ 40-50 χιλ. τόνων (δλδ. περίπου ένα μήνα κατανάλωσης), κάτι που πιστεύουμε συνδέεται με διάφορες αβεβαιότητες όπως η πανδημία ή και άλλες καταστάσεις, όπως πολεμικές συγκρούσεις που αυξάνουν τα ρίσκα.
▸ Η βενζίνη 95 ΟΚΤ είναι ο τύπος καυσίμου με την μεγαλύτερη κατανάλωση μεταξύ των ετών 2023-2024.
▸ Το πρώτο πεντάμηνο κάθε έτους μεταξύ 2003-2024, καταγράφεται μικρότερη μέση μηνιαία κατανάλωση.
▸ Στο επτάμηνο Ιουν – Δεκ (και ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες) παρατηρείται μεγαλύτερη κατανάλωση.
▸ Η κατανάλωση αμόλυβδης βενζίνης 98 ΟΚΤ είναι η χαμηλότερη μεταξύ των τύπων καυσίμου που παρακολουθούμε, λόγω ψηλότερης τιμής. Πάντων η διακύμανση ανά μήνα είναι μικρότερη.
▸ Τα τελευταία χρόνια (2020-2024) σημειώνεται μεταβολή στην κατανάλωση ανά τύπο καυσίμου, με το πετρέλαιο κίνησης και την βενζίνη 95 ΟΚΤ να κινούνται σε περίπου τα ίδια επίπεδα.
▸ Η γαλάζια γραμμή αφορά στο 2020, ενώ οι γκρίζες σε όλα τα υπόλοιπα έτη μεταξύ 2003-2024.
▸ Λόγω της πανδημίας, η κατανάλωση για τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο είναι σημαντικά μειωμένη σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα έτη.
▸ Οι υπόλοιποι μήνες δεν παρουσιάζουν κάποια μεταβολή.
iv. Μέση ετήσια κατανάλωση ανά όχημα.
▸ Στο διάστημα 2005 - 2023 ο αριθμός των οχημάτων που κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους αυξήθηκε από 650 χιλ. σε 1 εκ.
▸ Το ίδια περίοδο η Παγκύπρια κατανάλωση καυσίμων παραμένει διαχρονικά περίπου σταθερή.
▸ Η μέση κατανάλωση ανά όχημα έχει μειωθεί εντυπωσιακά από περίπου 0,9 τόνους / έτος σε 0,6 τόνους ή κατά 34%, απόρροια και της καλύτερης τεχνολογίας των οχημάτων.
6. Οχήματα στην Κύπρο σε σχέση με το ΑΕΠ / πληθυσμό
7. Τροχαία ατυχήματα
i. Αριθμός ατυχημάτων
▸ Ειδικά σε ότι αφορά στα θανατηφόρα, ο αριθμός των θυμάτων ανά έτος μειώνεται από 82 το 2008 σε 34 το 2023. Παρά τη σημαντική μείωση, δεν μπορούμε Μεταξύ των ετών 2020-23 σημειώνεται σταθεροποίηση στα περίπου 500 ατυχήματα.
▸ Τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώνονται κατά σχεδόν 60%.
ii. Αριθμός θυμάτων (ένα ατύχημα μπορεί να έχει περισσότερα από 1 θύματα)
▸ Αντίστοιχη εικόνα παρατηρούμε και σε ότι αφορά τον αριθμό των θυμάτων (αθροιστική μείωση κατά 77% στο διάστημα 2008-2023)
▸ Ειδικά σε ότι αφορά στα θανατηφόρα, ο αριθμός των θυμάτων ανά έτος μειώνεται από 82 το 2008 σε 34 το 2023.
iii. Θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά χώρα (Eurostat)
▸ Πανευρωπαϊκά παρατηρείται σημαντική μείωση των νεκρών ανά 100 χιλ. κάτοικους από το 2000 έως και το 2023.
▸ Παράγοντες που νομίζουμε συντείνουν είναι η ποιότητα των δρόμων, η τεχνολογική βελτίωση των οχημάτων και η καλύτερη κατάρτιση των οδηγών. Σε αυτό φυσικά παίζει ρόλο και η ευρωπαϊκή νομοθεσία που υιοθετούν τα κράτη μέλη.
